Kraj

Obraz i obraza

Kontrowersje wokół obrazu, który nie pojechał na Expo 2015

Przez cały wydłużony weekend media w Polsce żyły sprawą obrazu „Ostatnia wieczerza” prof. Macieja Świeszewskiego.
Obraz „Ostatnia wieczerza”Wojtek Jakubowski/KFP Obraz „Ostatnia wieczerza”

Przypomnę, że to monumentalne dzieło miało być najbardziej spektakularną ozdobą polskiego pawilonu na targach Expo 2015 w Mediolanie. Nie będzie, bo władza postanowiła inaczej.

Bulwersujący jest sposób załatwienia sprawy (odwołanie wysyłki obrazu na kilka godzin przed planowanym transportem, brak gotowości pokrycia przez organizatorów wysokich kosztów całej operacji itd.). Ale najbardziej skandaliczne jest to, że – jeśli wierzyć oświadczeniu artysty – decyzję podjął wicepremier Janusz Piechociński z paragrafu „obraz obraża moje uczucia religijne”. O tyle to groteskowe wyjaśnienie, że autor za tę pracę otrzymał niegdyś doroczną nagrodę episkopatu.

W ostatnich dekadach zdarzały się w Polsce, budzące mniejsze lub większe oburzenie, akty cenzury artystycznej. Zazwyczaj wycofywano dzieła sztuki z już otwartej ekspozycji na skutek tzw. protestów społecznych. Przypomnę najgłośniejszy przypadek: usunięcie z Zachęty pracy Piotra Uklańskiego „Naziści”. Rzadziej dochodziło do stosowania tzw. cenzury prewencyjnej, a wydarzeniem szczególnie zapamiętanym przez środowisko była rezygnacja kuratora wystawy z pokazania na Biennale w Wenecji dzieła „Lego. Obóz koncentracyjny” Zbigniewa Libery.

Sprawa „Ostatniej wieczerzy” jest jednak wyjątkowa. Jeżeli decyzję rzeczywiście podjął osobiście wicepremier Piechociński, to mamy do czynienia z bezprecedensową w historii III RP i wyjątkowo arogancką ingerencją władzy centralnej w obszar kultury. Jeżeli podyktowana była ona „uczuciami religijnymi”, to skandal jest tym większy. Z drugiej strony – czego media jakby nie dostrzegają – jakoś trudno wyobrazić sobie doświadczonego w końcu polityka pakującego się z własnej woli i w tak gorącym dla niego okresie (zbliżające się wybory do Sejmu) w śmierdzącą na odległość aferę.

Polityka 24.2015 (3013) z dnia 09.06.2015; Komentarze; s. 10
Oryginalny tytuł tekstu: "Obraz i obraza"
Reklama