17 września 1939 r. Armia Czerwona wtargnęła na ziemie polskie

Między 1 września, gdy Polskę zaatakował Hitler, a 17 września, gdy zrobił to Stalin, między Moskwą a Berlinem toczyła się intensywna gra dyplomatyczna. Führer zachęcał Generalissimusa do obiecanej akcji, ten czekał na dobre okazje do mistyfikacji.

Wikipedia Ribbentrop i Mołotow w Moskwie w 1939 roku

Wrzesień 1939 r.: „Niech takie drobiazgi nie stają na naszej drodze”

Z tego fragmentu bardzo intensywnej korespondencji między niemieckim ministrem spraw zagranicznych Ribbentropem i ambasadorem Rzeszy w Moskwie Schulenburgiem jasno wynika, że Rosjanie wstrzymywali swoją akcję w Polsce we wrześniu 1939 r. Nie wydaje się, aby mieli wątpliwości co do jej słuszności, raczej czekali na określony splot wydarzeń, który uczyniłby ich akcję jak najbardziej bezpieczną.

Aby odpowiedzieć na pytanie, dlaczego Armia Czerwona wkroczyła na ziemie polskie 17 września, nie wystarczy odwołać się do radziecko-niemieckiego paktu o nieagresji z 23 sierpnia 1939 r. i dołączonego do niego tajnego protokołu. Tym bardziej że – przypomnijmy – w dokumentach tych nie było słowa na temat niemieckiej czy radzieckiej akcji wojskowej, nie zawarto w nich żadnego zobowiązania, że po rozpoczęciu wojny Niemców z Polską Rosjanie ruszą na wschodzie. Nie padły w związku z tym daty tego typu akcji. Tajny protokół w ogólnikowy sposób mówił o linii rozgraniczenia stref interesów na wypadek zaistnienia zmian terytorialnych w Europie Środkowej. Działania Hitlera w Europie w 1938 r. i na początku 1939 r. niepokoiły nie tylko Zachód, który nie bardzo potrafił zapanować nad ekspansją III Rzeszy, ale też Związek Radziecki. Niepokój w Moskwie był – można powiedzieć – jeszcze bardziej oczywisty, gdyż od czasu przejęcia władzy przez Hitlera obydwa państwa traktowały siebie jako największych wrogów. Führer budował swoją polityczną pozycję na antybolszewizmie, a Stalin na antyfaszyzmie. Dlatego szef radzieckiej dyplomacji Maksim Litwinow forsował koncepcję zbiorowego bezpieczeństwa, która miała zablokować ekspansję Rzeszy. Jednak po konferencji monachijskiej (1938 r.