Budowniczowie piekła. Kto zaprojektował i stworzył obozy śmierci

Przez półtora roku funkcjonowania krematoriów i komór gazowych w Auschwitz uśmiercono ponad milion osób. Masowa zagłada wymagała szczegółowego planu. Fabryki zagłady miały swoich majstrów i architektów śmierci.

Sobota, 1 marca 1941 r. Rozkład zajęć reichsführera SS Heinricha Himmlera wyglądał następująco: 11:00 – odlot z lotniska Tempelhof (Berlin), około 13:00 przyjazd do Gliwic, od 13:00 do 14:00 obiad w Gliwicach, około 14:00 wyjazd samochodem do Auschwitz, 16:00 przyjazd do Auschwitz i wizyta w obozie, 17:00 wyjazd samochodem do Wrocławia na urodzinowe przyjęcie generała SS von dem Bacha, nocleg w hotelu Monopol. Podczas tej pierwszej inspekcji obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau w ciągu półtorej godziny Himmler zadecydował: rozbudować obóz macierzysty, aby mógł pomieścić 30 tys. więźniów, wybudować w Birkenau obóz dla ponad 100 tys. jeńców wojennych.

Kto budował obóz

Do wykonania projektów i prac budowlanych na terenie obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau powołano samodzielną instytucję: Centralny Zarząd Budowlany Waffen SS i Policji w Oświęcimiu (Zentralbauleitung der Waffen SS und Polizei in Auschwitz O/S). Podlegał on grupie urzędowej C Głównego Urzędu Administracyjno-Gospodarczego (WVHA) w Berlinie i był de facto niezależny od komendantury obozu. Pełnił funkcję głównego inwestora i biura projektów, a także wykonawcy wszelkich urządzeń obozowych i ich remontów. W tym wielkim biurze architektonicznym pracowali niemieccy i austriaccy inżynierowie, architekci, ponad stu więźniów z Kommanda Bauleitung, a także polscy pracownicy cywilni. Tutaj powstawała nieludzka infrastruktura obozu, także krematoria. Starszy kapral SS Walter Dejaco, austriacki architekt, za namową Karla Bischoffa, kierownika Zentralbauleitung, zachęcony obietnicą szybkiego awansu stanął na czele sekcji projektowej. Począwszy od 24 października 1941 r.