JULIUSZ ĆWIELUCH: – Pan nas nabiera, ta książka nie jest o polio.
MARCIN STASIAK: – Ta książka jak najbardziej jest o polio. Ale nie tylko.
A o czym jeszcze?
O ciele.
Kalekim?
Trzecie pytanie naszej rozmowy, a już zderzamy się z językiem. W starszym pokoleniu pewnie tak by powiedziano. Nawet chorzy na polio, z którymi przeprowadzałem wywiady do książki, czasami używają tego słowa. Ale dziś ta fraza obciążona jest bagażem społecznego wykluczenia. Co zresztą jest jednym z tematów książki.
„Ruszać się, kaleki!”, pokrzykiwał pan od WF w podstawówce.
O tym właśnie mówię. Język jest zapisem swoich czasów. Zresztą w PRL nie był jednorodny. Rozpadał się na poziomie oficjalnym i potocznym. Ewolucja języka, przepracowanie pewnych słów to są fascynujące procesy. Ale moja książka nie jest wykładem z językoznawstwa. Sięgam po ten język, żeby wczuć się w opowieść, która jest nie tylko zapisem wydarzeń, ale również świadomości jej bohaterów. Mam tę słabość, a może to jednak zaleta, że zawsze fascynował mnie reportaż. Wychowałem się na książkach Ryszarda Kapuścińskiego. Mam całą listę reportażystów, których uwielbiam. Ale pasja historyka była silniejsza. Żeby niczego nie tracić, staram się łączyć narzędzia historyka z tymi reportera.
Reportażem pana książka nie jest.
To jest książka historyczna. Zresztą nagrodę od POLITYKI dostałem w konkursie na książkę historyczną, więc mam na to papiery. Ale to poszerzanie kontekstu historycznego jest dla mnie bardzo ważne. Historia ma nas uczyć, ale przede wszystkim nie może nas nudzić. Musi być ciekawa.
Czy „ułomne” ciało jest ciekawe?
Dla mnie bardzo.