W socjalistycznej Polsce fetyszem był dolar i niemiecka marka. Oczywiście zachodnioniemiecka. Wszystkie ważne transakcje przeprowadzane były w twardej, wymienialnej walucie. Dolarami trzeba było zapłacić nie tylko przy zakupie mieszkania czy samochodu, ale nawet za wynajęcie mieszkania. Na kolumnach ogłoszeniowych „Życia Warszawy” komunikowano się z potencjalnymi zainteresowanymi językiem zawoalowanym, ale zrozumiałym dla każdego. Swoistą nowomową. Anonse brzmiały: „powracającemu sprzedam” albo „powracającemu wynajmę” i znaczyło to, że rozliczamy się w dolarach. Legalnie mogły je posiadać osoby powracające z zagranicy. Nie chodziło więc o to, żeby przyszły lokator rzeczywiście z zagranicy wracał, ale żeby miał właściwe pieniądze. Takie zjawisko, gdy kraj ma własną walutę, ale ludzie nie darzą jej zaufaniem i wolą posługiwać się obcą, bardziej pewną, ekonomiści nazywają dolaryzacją gospodarki. Nasza gospodarka realna i życie prywatne obywateli w ostatnich latach PRL były zdolaryzowane całkowicie.
Niezależni od rozumu
Oficjalnie jednak Polska prowadziła politykę pieniężną całkowicie niezależnie. Niezależnie nie tylko od sytuacji na światowych rynkach finansowych, ale także od kondycji naszej gospodarki, o wynikach eksportu nie wspominając. Niezależnie od rozumu.
O kursie polskiego złotego do amerykańskiego dolara decydował Narodowy Bank Polski pod czujnym okiem kierownictwa partii i rządu. Jakie kryteria decydowały o jego wysokości? Może chodziło o to, żeby za granicą złoty prezentował się lepiej? Udawał, że jest mocniejszy, niż był w rzeczywistości? Może ówczesnym politykom wydawało się, że kurs nie ma żadnego znaczenia, skoro złoty i tak jest niewymienialny? Więc mogą go sobie ustalić na takim poziomie, jak zechcą.