Koniec wieku korowodem okrągłych rocznic coraz szybciej zaprasza do rewizji zasług i grzechów kończącej się epoki, której granic nie wyznaczają jedynie kartki kalendarza. Zbiegają się teraz okrągłe rocznice urodzin Goethego, Mickiewicza i Puszkina. Co łączy, co dzieli trzech poetów? Co mieliby sobie powiedzieć, gdyby się spotkali przy jednym stole?
W ostatnich tygodniach ukazały się "Tworki" Marka Bieńczyka i "Pociąg do podróży" Andrzeja Barta, pisarzy uważanych przez krytykę za czołowych naszych literackich postmodernistów. Autorzy są przedstawicielami dwóch odmiennych pisarskich strategii. Jednak paradoksalnie, choć dla pierwszego najważniejsze są gry językowe, a dla drugiego fabularne - na wspólnym gruncie postmodernizmu osiągają podobne rezultaty.
Tylko nielicznym intelektualistom udało się w XX wieku zachować postawę chłodnego analityka zdarzeń. Przytłaczająca większość zaangażowała się w obronę zagrożonych systemów wartości lub realizację totalitarnych utopii. Nowa książka Czesława Madajczyka jest próbą zbilansowania tych postaw.
Prasa alternatywna: kiedyś produkowane na kserografie cienkie broszurki z informacjami o muzyce, dla której nie było miejsca w oficjalnych mediach. Potem obszerne nieraz magazyny z kolorowymi okładkami adresowane do różnych odbiorców, w zależności od poglądów i zainteresowań. Kiedyś nie było problemu z definiowaniem obiegu kultury alternatywnej. Dziś bardzo trudno stwierdzić, co jeszcze jest, a co już przestało być alternatywą.
200 tysięcy sprzedanych egzemplarzy we Włoszech, niemal tyle samo we Francji, 60 tysięcy w Niemczech, tłumaczenia na 30 języków... Żadna inna praca z dziedziny historii nie wywołała w ciągu ostatniego dziesięciolecia tak wielkiego echa co "Czarna księga komunizmu", której polskie wydanie zostało zaprezentowane podczas ostatnich Targów Książki.
Mamy "Nowy słownik poprawnej polszczyzny". Pierwszy od dwudziestu pięciu lat. Wszystko w nim jest nowe: i autor, i normy, i polszczyzna.
"Świat kumpli" to świeżo wydany zbiór opowiadań o "młodych ludziach w Polsce". Nie o "młodzieży", bo to słowo jest dziś infantylne i przestarzałe. Antologię powołała do życia redakcja magazynu "Machina". W zeszłym roku ogłoszono tam konkurs literacki, na który odpowiedziało dwustu autorów. Jury wybrało dwanaście najlepszych opowiadań. To właśnie one składają się na książkę.
W związku z ankietą "Polityki" "Koniec wieku - 2000" chciałbym i ja dołączyć swój głos na temat najważniejszego utworu literackiego tego stulecia: jest nim według mojego odczucia "Ulisses" Jamesa Joyce´a, i byłem zawiedziony, że znalazł się on na liście na miejscu odległym.
Dawniej nowe pokolenia miały swoich kultowych pisarzy: był na przykład Marek Hłasko, potem Edward Stachura, niektórzy poeci. Dzisiaj młodzi nie mają swojej książki; sięgają po to, co sprawdzone, łatwe w lekturze lub przydatne w życiu.
Zygmunt Kubiak, autor "Mitologii Greków i Rzymian", skończył siedemdziesiąt lat. Za dwa tygodnie ukaże się "Literatura Greków i Rzymian", jego kolejna książka. Nosi w sobie następne. - Będę pisał, póki starczy mi sił - obiecuje.