Piętrowe problemy

W ubiegłym tygodniu doczekały się drugiego czytania projekty czterech ustaw mieszkaniowych, skierowane do Sejmu przez rząd ponad półtora roku temu. Kontrowersje wywołał jeden: projekt ustawy o ochronie praw lokatorów. Do najważniejszych zgłoszonych przez posłów poprawek należy propozycja ograniczenia dopuszczalnych podwyżek czynszów, dziś jeszcze regulowanych; mogłyby one wzrosnąć w prywatnych kamienicach średnio czterokrotnie.

Przeprowadzka do komunalnych czynszówek. Piękne tu wszystko jest

Wszystko trwało może godzinę, ale w ciągu tej godziny Teresa Kołodziejek, paląc papierosa za papierosem, przeskoczyła z jednej Polski do drugiej. Zabrała ze sobą telewizor, ciuchy, szafki kuchenne i parę drobiazgów. Chciała też zabrać regał, ale rozsypał się, gdy tylko go ruszyła.

Ceny strachu

Za 6 miesięcy w prywatnych kamienicach przestaną obowiązywać czynsze regulowane. Właściciele zapowiadają czynsze rynkowe, lokatorzy domagają się ochrony przed drastycznymi podwyżkami. Komisje sejmowe mają wkrótce zaproponować rozwiązania, które będą próbą pogodzenia wody z ogniem.

Czynsze w górę, kłopoty w dół

Lokatorzy eksmitowani w Katowicach do baraku dla niepłacących czynszu nie starali się o dodatki mieszkaniowe – większość nie wiedziała o ich istnieniu. Krakowska emerytka z dwupokojowego mieszkania w starej kamienicy, z w.c. na korytarzu, nie dostaje dodatku, bo zajmuje za dużo metrów. Z pomocy tej korzystało w pierwszej połowie 2000 r. zaledwie 7,1 proc. gospodarstw domowych. Ustawa o dodatkach mieszkaniowych, nad którą pracuje Sejm, ma tę pomoc rozszerzyć, ale... za kilka lat.

Po uważaniu

Mieszkanie komunalne świadczy w większości krajów o biedzie albo o nieprzystosowaniu, w Polsce bywa dowodem zaradności. O lokale takie stara się u nas 175 tys. rodzin. Nie licząc tych, które w kolejce nie stoją, a dostają najlepsze mieszkania.

(Nie) wolnoć Tomku

Zakończył się ponaddwuletni spór, czy właściciele kamienic z tzw. kwaterunkowymi lokatorami mogą sami podnosić czynsze. Sąd Najwyższy orzekł, że nie mogą: do 11 lipca 2001 r. stawki opłat ustalają rady gmin. Kwestie prawne zostały rozstrzygnięte, ale finansowe pozostały: cały ciężar ratowania starych domów przed ruiną spada na właścicieli.

I za dużo, i za mało

Za półtora roku w prywatnych kamienicach przestaną obowiązywać czynsze regulowane – zadecydował Trybunał Konstytucyjny. Czynsze mają być wolne, ale niezupełnie. Pułapy podwyżek zostaną ustawowo określone – zapowiada Urząd Mieszkalnictwa, który przygotowuje propozycje dostosowania przepisów do wyroku Trybunału.

Bez dziedzica

Zapowiadane na początek 2005 r. uwolnienie czynszów regulowanych nie jest wcale takie pewne. KERM zajmie się wkrótce projektem ustawy o ochronie lokatorów, która określi m.in. dopuszczalne podwyżki czynszów po tym terminie. Groźba wolnych czynszów zostanie więc - być może - oddalona. W projekcie znalazła się jednak następna. Jest nią drastyczne ograniczenie prawa do "dziedziczenia najmu".