Od kwietnia mamy w Polsce wolne czynsze. Prywatny właściciel czy gmina może podnieść stawkę do dowolnej wysokości, jeśli przed sądem potrafi ją uzasadnić. Pierwsi z wolności czynszowej skorzystali właściciele kamienic w Krakowie: wprowadzają podwyżki nawet czterokrotne.
Wbrew wielokrotnym obietnicom, w 2005 r. nie uwolniono czynszów za wynajem. Właściciele domów kwestionują w Trybunale Konstytucyjnym ograniczanie ich praw. Jednocześnie od lutego obowiązują przepisy uniemożliwiające eksmisję na bruk. Lokatorzy jeszcze raz wygrali. Są obawy, że będzie to pyrrusowe zwycięstwo.
Pierwszy stycznia będzie czarnym dniem dla lokatorów, którzy płacą czynsze regulowane. Właściciele domów uzyskują możliwość znacznego podwyższenia opłat. Muszą jednak uzasadnić, dlaczego takie podwyżki są konieczne. Ewentualne spory rozstrzygną sądy.
W połowie lipca tysiące lokatorów prywatnych kamienic straci prawo do zajmowanych mieszkań. Upływa im właśnie trzyletni okres wypowiedzenia. Wyprowadza się jednak niewielu.
Od pierwszego grudnia większość właścicieli prywatnych kamienic podniosła lokatorskie czynsze. Często drastycznie: w Warszawie prawie czterokrotnie. To rezultat wyroku Trybunału Konstytucyjnego, który uchylił przepis niemal zamrażający czynsze. Teraz właściciele biorą srogi rewanż za lata przymusowej dobroczynności.
Właściciele kamienic nie będą już przymusowymi filantropami
Kto by pomyślał, że zarobić można nawet na tym, iż ludzie zalegają miastu z zapłatą czynszów za mieszkania komunalne? A zarobiły pracownice Rejonu Obsługi Mieszkańców nr 4 w Gdańsku Przeróbce.
Spór o czynsze w prywatnych kamienicach z kwaterunkowymi lokatorami zakończył się na razie przegraną właścicieli – znaczniejsze podwyżki są niemożliwe. Po wyroku Trybunału Konstytucyjnego, do którego stowarzyszenia właścicieli zaskarżyły przepisy ograniczające te podwyżki, spór prawdopodobnie odżyje. Na razie kamienicznicy wykorzystują swoją nową broń: wypowiadają lokatorom najem z trzyletnim wyprzedzeniem.
Parlament zadbał o lokatorów: ustawa, która weszła w życie 10 lipca, radykalnie ogranicza podwyżki czynszów i prawie uniemożliwia eksmitowanie osób niepłacących za mieszkanie. Koszty tej ochrony lokatorów obciążą właścicieli mieszkań. Zrzeszenia właścicieli nieruchomości zaskarżyły już ustawę do Trybunału Konstytucyjnego.