Dobrze o Złym. Jak Tyrmand zbudował swoją legendę

Zły” był objawieniem i odtrutką na socrealistyczne produkcyjniaki. Ale krytyka przyjęła książkę z daleko większą ostrożnością.

Jak Gierek szukał pomocy

Trzydzieści pięć lat temu doszło do robotniczego buntu na Wybrzeżu. Przerażone władze przygotowały w marcu 1971 r. specjalny plan inwigilacji niepokornych robotników Trójmiasta. Ten dokument do tej pory nie był publikowany. Warto mu się przyjrzeć, by zrozumieć, na czym polegało puszczenie w ruch machiny strachu.

Co się stało z tamtą klasą?

Na pogrzebie Henryka Tomaszewskiego – okoliczność ta i miejsce nie są tu bez znaczenia – znajomy wyrecytował, ni to ironicznie, ni to melancholijnie, prosty dwuwiersz: „A więc zostało nas niewielu/Inteligentów z Peerelu”. Dwuwiersz ten nie znajdzie się zapewne w antologiach poezji polskiej, skłania jednak do zastanowienia. Czy istnieje bowiem coś takiego jak inteligent z PRL?

Wielki Jorg

W Katowicach odsłonięto pomnik Jerzego Ziętka. Wielki Jorg, jak go zwano na Śląsku, to chyba jedyny działacz PRL, który doczekał się dziś takiego zaszczytu. Stanął w sąsiedztwie Trzech Skrzydeł – Pomnika Powstańców. Oba mają wspólnego autora – prof. Gustawa Zemłę.

Partia wbija klin

W orędziu biskupów polskich do biskupów niemieckich, wydanym 18 listopada 1965 r. na zakończenie obrad Soboru Watykańskiego II, znalazły się słowa, które władza komunistyczna wykorzystała do rozprawy z Kościołem. „Wyciągamy do Was nasze ręce oraz udzielamy wybaczenia i prosimy o nie”.

Starzy ubecy odsiadują

W zakładach karnych za zbrodnie popełnione przez funkcjonariuszy komunistycznej bezpieki siedzi kilku sędziwych ubeków. Nie przyznają się do skrzywdzenia kogokolwiek. Uważają się za ofiary politycznej wolty. Oglądane przez ten pryzmat rozliczenia z PRL wyglądają karykaturalnie.

Historia. PRL w dziesięciu tomach

Od redakcji: Mieczysław Franciszek Rakowski był ważną postacią w dziejach PRL. W latach 1945–1949 oficer LWP, do 1957 r. pracownik polityczny KC PZPR, potem – do 1982 r. – nieprzerwanie redaktor naczelny wpływowej „Polityki”. W latach 1982–1985 wicepremier, a od 1988 r. premier rządu, który rozpoczął pewne reformy polityczne i gospodarcze. W lipcu 1989 r. objął funkcję I sekretarza PZPR, którą pełnił do rozwiązania partii w styczniu 1990 r. i przekształcenia jej w SdRP. Od kwietnia 1958 r. przez 32 lata prowadził dzienniki, których dziesiąty i ostatni tom ukazał się w tym roku. Jak się ma historia zanotowana przez Rakowskiego do wiedzy zawodowych badaczy dziejów? „Dzienniki polityczne” MFR analizuje wybitny historyk współczesnej Polski prof. Andrzej Friszke.

Do raju i z powrotem

Polscy naukowcy zawsze rwali na Zachód. Wielu – za cenę współpracy z systemem. Teraz, w teczkowej gorączce, najbardziej trefne okazują się te wyjazdy, które uchodziły za najbardziej wartościowe i prestiżowe.

Muzeum Karykatury?

Daty Polaków

Wydany właśnie inauguracyjny tom „Kartek z PRL” na pierwszy rzut oka wygląda na solidny akademicki podręcznik do najnowszej historii. Wrażenie może potwierdzać podtytuł: „Ludzie, fakty, wydarzenia, pod redakcją prof. dr. hab. Wiesława Władyki”.