Rekwizycje, szaber, zbrodnie
Przestępstwa pospolite w okresie powstania
Pitaval powstańczy. Przed władzami powstańczymi stanęło także zadanie stworzenia systemu zabezpieczającego oblężone dzielnice od środka – od niemieckiej dywersji, ale również od zagrożeń związanych z przestępczością pospolitą. W krótkim czasie zbudowano na bazie istniejących okupacyjnych zalążków formacje policyjne oraz sądownictwo. Mimo to w miarę upływu dni problemy się kumulowały. Porządek publiczny naruszany był przez żołnierzy i cywilów; codziennością stały się nielegalne rekwizycje (najbardziej rozpowszechnione zjawisko dokonywane przez żołnierzy szukających dodatkowego zaopatrzenia), szaber zbombardowanych domów przez powstańców i cywilów. Zdarzały się też inne nadużycia ze strony wojska wykorzystującego swą przewagę nad nieuzbrojonymi mieszkańcami. Nieuzasadnione zatrzymywania i szpiegomania, która doprowadziła do śmierci wielu niewinnych ludzi, były typowymi rysami na obliczu narodowego zrywu.
Do tego dochodziły zbrodnie. Generalnie stan bezpieczeństwa wewnętrznego zależał od wielu czynników: od stopnia zorganizowania administracji cywilnej, od struktury społecznej dzielnicy (czy występował tam element przestępczy, czy byli uchodźcy), jak dzielnica była zaopatrzona w żywność, wreszcie od stopnia niemieckiego naporu zbrojnego. Reguła była taka, że podczas nalotów i ciężkich bombardowań światek kryminalny chował się tak jak wszyscy do schronów. Dlatego właśnie mało przestępstw notowano na Starówce, szczególnie mocno atakowanej przez Niemców od końca drugiej dekady sierpnia. W zamian za to wystąpiły tam inne dramatyczne zjawiska.
Śródmieście. Jedynymi poważnymi przestępstwami na terytorium Śródmieścia Południe były trzy morderstwa: jedno o charakterze rabunkowym, dwa pozostałe były efektem szarpaniny między żandarmerią AK a cywilami i jakimś żołnierzem ze Starówki.