Pomocnik Historyczny

Jan (1801–73)

Na fotografii z lat 70. XIX w. Na fotografii z lat 70. XIX w. AN
Król Saksonii 1854–73

Nie chciał Grecji. Był ostatnim Wettynem, który rzeczywiście rządził krajem. W rozgrywce o panowanie nad Niemcami między Austrią i Prusami postawił na Austrię i przegrał. Poddani z radością przyjęli fakt, że Saksonia utraciła niepodległość i stała się częścią zdominowanej przez Prusy Rzeszy.

Był młodszym bratem króla Saksonii, Fryderyka Augusta II. W 1822 r. ożenił się z Amalią Augustą, księżniczką bawarską, z którą miał dziewięcioro dzieci. Niespełna trzydziestolatkowi Francja złożyła propozycję poparcia jego starań o tron Grecji, której niepodległość mocarstwa właśnie uznały. Książę jednak odmówił, a królem Grecji został przedstawiciel dynastii Wittelsbachów.

W czasie rozruchów 1830 r. Jana mianowano dowódcą świeżo utworzonej Gwardii Obywatelskiej. Po uchwaleniu konstytucji Saksonii w 1831 r. zasiadł w wyższej izbie parlamentu i brał aktywny udział w jej obradach. Interesował się przemysłem i techniką, wizytował powstające fabryki i kopalnie. Gdy z upływem lat drugie małżeństwo Fryderyka Augusta pozostawało bezdzietne, stawało się jasne, że Jan obejmie po nim tron.

Zależny od Prus. Przeszkodą mógł się okazać żarliwy katolicyzm księcia – zarzut regularnie podnoszony przez opozycję w przeważająco protestanckim kraju. Już w 1830 r. Zgromadzenie Stanowe uchwaliło postulat powrotu Wettynów na łono Kościoła narodowego. 15 lat później sama wizyta Jana w Lipsku stała się powodem rozruchów na tle religijnym: tłum zgromadzony przed Hotel de Prusse, gdzie książę miał nocować, wymyślał mu od jezuitów, śpiewał napisany przez Lutra hymn „Warownym grodem jest nasz Bóg”, w końcu w stronę hotelu poleciały kamienie. Interweniowało wojsko, co skończyło się na ośmiu zabitych i setkach publikacji odsądzających absolutyzm, Wettynów, Jana i katolików od czci i wiary.

Pomocnik Historyczny „Za króla Sasa” (100221) z dnia 17.06.2024; Dynastia; s. 119
Reklama