Pomocnik Historyczny

„Poważnie traktowali swoje obowiązki obrońców Kościoła”

Warszawa warta jest mszy

Sen Fryderyka Mądrego, obraz Jana Barentsza Muyckensa, 1643 r. Sen Fryderyka Mądrego, obraz Jana Barentsza Muyckensa, 1643 r. Alamy / BEW
Władca europejskiej kolebki protestantyzmu, żeby włożyć polską koronę, przyjął katolicyzm, czym wywołał w Saksonii burzę.

Sen elektora. Zmęczony Fryderyk III Mądry 30 października 1517 r. zasnął podczas wieczornej modlitwy. Po północy we śnie zobaczył mnicha lub zakonnika o bardzo pięknym obliczu, w otoczeniu świętych. Bóg polecił, aby elektor zezwolił mnichowi sporządzić napis na drzwiach kaplicy zamkowej w Wittenberdze. Mnich posłużył się w tym celu piórem, które sięgało aż do Rzymu, gdzie ugodziło w ucho leżącego tam lwa, a następnie potrąciło potrójną koronę papieża. Gdy Fryderyk to zobaczył, wyciągnął rękę, aby ją podtrzymać. I wówczas się obudził. Kiedy po chwili zasnął ponownie, znowu ujrzał mnicha piszącego na drzwiach kaplicy i godzącego długim piórem w rzymskiego lwa oraz papieża. Lew ryczał rozwścieczony, a papież żądał od stanów Rzeszy, aby zareagowały. Wówczas Fryderyk obudził się po raz drugi. Gdy trzeci raz zasnął, sen powrócił. Teraz, będąc w Rzymie, Fryderyk próbował bezskutecznie złamać pióro. Zaskoczony jego trwałością, zapytał mnicha o pochodzenie instrumentu pisarskiego. Usłyszał, że pióro pochodziło ze stuletniej czeskiej gęsi.

Opowieść o śnie Fryderyka należała przez wiele stuleci do najsłynniejszych historii na temat genezy reformacji. Co ciekawe, nie narodziła się ona w 1517 r., gdy Marcin Luter ogłosił tezy przeciwko odpustom. Dopiero w 1604 r. można znaleźć pierwsze drukowane świadectwo istnienia tej opowieści w zbiorze kazań pewnego drezdeńskiego kaznodziei. Szczyt popularności sen Fryderyka osiągnął w 1617 r., gdy luteranie w Rzeszy świętowali stulecie reformacji. Obchodom jubileuszu towarzyszyły liczne druki ulotne, czyli niewielkie utwory publikowane często anonimowo, niekiedy zdobione ilustracjami. Na ich kartach historia o śnie zdobywała więcej szczegółów, a jeden ze znanych druków zawierał ilustrację oddającą dość dokładnie symboliczne elementy snu Fryderyka.

Pomocnik Historyczny „Za króla Sasa” (100221) z dnia 17.06.2024; Unia; s. 26
Oryginalny tytuł tekstu: "„Poważnie traktowali swoje obowiązki obrońców Kościoła”"
Reklama