W Ogrodzie Sprawiedliwych. W 1963 r. Instytut Pamięci Męczenników i Bohaterów Holokaustu Jad Waszem w Jerozolimie ustanowił tytuł Sprawiedliwych wśród Narodów Świata, przeznaczony dla osób nieżydowskiego pochodzenia, które podczas drugiej wojny światowej udzielały pomocy Żydom. Dotychczas tytułem tym uhonorowano 28 217 osób (stan na 1 stycznia 2022 r.). Największą grupę stanowią Polacy (7232), Holendrzy (5985), Francuzi (4206), Ukraińcy (2691) oraz Belgowie (1787). Nazwiska laureatów są wyryte na pamiątkowej tablicy w Ogrodzie Sprawiedliwych otaczającym siedzibę instytutu w Jerozolimie. W tym samym miejscu Sprawiedliwi sadzili drzewka oliwne, a przy każdym widnieje imię i nazwisko odznaczonego. (Obecnie ze względu na brak miejsca w ogrodzie już się tego nie robi).
Dewiza widniejąca na każdym medalu wręczanym Sprawiedliwym – „Kto ratuje jedno życie, ratuje cały świat” – nawiązuje do słów z Talmudu na temat tego, że zniszczenie jednego życia jest równoznaczne ze zniszczeniem całego świata. Instytut Jad Waszem ma prawo nadania Sprawiedliwemu honorowego obywatelstwa Państwa Izrael (a jeśli laureat nie żyje, nadania mu pamiątkowego obywatelstwa). Tytuł Sprawiedliwego może zostać przyznany za życia lub pośmiertnie.
Świadectwo i intencja. Procedura przyznawania tytułu Sprawiedliwych jest długa, a kryteria rygorystyczne. Przede wszystkim osobami, które mogą ją zainicjować, są wyłącznie uratowani. To oni (lub ich potomkowie) występują do Jad Waszem z wnioskiem, i dopiero wtedy pracownicy instytutu zaczynają szukać dowodów na poparcie ich świadectwa. Fundamentalną wartość mają zeznania uratowanych lub dokumentacja opisująca rodzaj udzielonej pomocy i jej okoliczności. Musi zatem istnieć dowód w postaci relacji z pierwszej ręki od osoby uratowanej.