Oświeceniowe porządki geopolityczne. Duch epoki oświecenia zasadzał się w dużej mierze na pragnieniu terytorialnego „uporządkowania” Europy. Górnolotne stwierdzenia o wydobywaniu ku „światłu cywilizacji” obszarów pogrążonych „w chaosie i mroku”, w praktyce sprowadzały się do aneksji i podbojów mniejszych bądź słabszych państw przez kontynentalne mocarstwa. Wyobraźnię osiemnastowiecznych dyplomatów wciąż rozpalały plany „rozplątywania chaosu” poprzez wymianę terytoriów między imperiami lub szukanie przez nich rekompensat kosztem państw trzecich. Ofiarą tego myślenia padła przede wszystkim Rzeczpospolita, ale w tym samym czasie podobny los spotkał też inną republikę.
Oświeceniowe umysły patrzyły na Wenecję jak na dziwadło. Musiała ona wydawać się tworem anachronicznym: jej poszatkowane, rozrzucone po całym basenie Morza Adriatyckiego terytoria nie tworzyły spójnej całości. Różnił się również ich stopień zależności względem weneckiego senatu. Przez cały XVIII w. Wenecja pogrążała się w politycznym letargu. Zakończona w 1718 r. wojna z Imperium Osmańskim była jej ostatnią. Militarna słabość państwa w połączeniu z zapaścią gospodarczą pchnęły republikę ku polityce neutralności. Odtąd rządząca miastem arystokracja postanowiła oprzeć swój byt na dobrej woli sąsiadów. Z tego właśnie powodu Wenecja nie zareagowała, kiedy w 1719 r. Habsburgowie nadali należącemu do nich Triestowi status wolnego portu, co było jawnym naruszeniem dotychczasowego monopolu handlowego republiki na Adriatyku.
Napoleoński dyktat. Rewolucja francuska niekorzystnie wpłynęła na geopolityczną sytuację miasta-państwa. Rewolucjoniści od początku niechętnie patrzyli na starą arystokratyczną republikę. Mimo to Wenecja nie dała się wciągnąć do żadnej z konstruowanych przez Austrię i Prusy koalicji antyfrancuskich.