Pomocnik Historyczny

Ziemie obiecane

Kolonizacja niemiecka i polityczna ekspansja

Chłopki z niemieckojęzycznej ludności Siedmiogrodu (zwanej Sasami) dekorują groby wojenne z I wojny światowej w Cisnadioarze (niem. Michelsberg) koło Sybina (rum. Sibiu, niem. Hermannstadt), Rumunia, lata 30. XX w. Chłopki z niemieckojęzycznej ludności Siedmiogrodu (zwanej Sasami) dekorują groby wojenne z I wojny światowej w Cisnadioarze (niem. Michelsberg) koło Sybina (rum. Sibiu, niem. Hermannstadt), Rumunia, lata 30. XX w. Forum
Niemieckie osadnictwo w Europie Wschodniej było cywilizacyjnym fenomenem, a zarazem źródłem problemów.

Ostsiedlung, czyli napływ. Konsekwentne przemieszczenia się ludności niemieckojęzycznej poza Łabę, tzw. Ostsiedlung, datuje się już od czasów Karola Wielkiego. Cesarz zakładał na wschodzie swojego imperium marchie, by ujarzmić podbite tereny. Jego dzieło kontynuowała wywodząca się z Saksonii dynastia Ludolfingów, władająca Niemcami w latach 866–1024. Jej władcy rozpoczęli intensywną ekspansję na tereny Słowian połabskich, gdzie wznosili otoczone murami miasta (Quedlinburg, Merseburg), zasiedlając je niemieckimi osadnikami dla obrony przed Słowianami i Węgrami. Właśnie zwycięstwo nad Węgrami w bitwie nad rzeką Lech w 955 r. otworzyło przed ludnością niemieckojęzyczną drogę do doliny Dunaju i umożliwiło jej osiedlenie na terenie dzisiejszej Austrii (gdzie powstała Marchia Austriacka pod panowaniem Babenbergów).

Jednocześnie – wraz z poszerzaniem świata chrześcijańskiego na wschód – w poszukiwaniu szczęścia i nowych możliwości wyprawiali się tam członkowie rycerskiej elity oraz duchowni. Stopniowo zdobywali oni znaczne wpływy na dworach w Polsce, Czechach i Węgrzech – szczególnie duchowni odegrali wielką rolę w chrystianizacji państw młodszej Europy (trzymając się terminu ukutego przez prof. Jerzego Kłoczowskiego).

Bitwa nad rzeką Lech (955), która otworzyła przed ludnością niemieckojęzyczną drogę do doliny Dunaju; miniatura z 1457 r.AKGBitwa nad rzeką Lech (955), która otworzyła przed ludnością niemieckojęzyczną drogę do doliny Dunaju; miniatura z 1457 r.

Germania Slavica. Wobec przestrzeni na wschód od Łaby, której ludność słowiańska w efekcie długotrwałego procesu była językowo germanizowana, niemiecka nauka ukuła termin Germania Slavica. Pierwszy zdecydowany oraz zorganizowany program kolonizacji ziem Słowian połabskich był dziełem dynastii askańskiej. W 1134 r. cesarz Lotar III przekazał jej młodemu przedstawicielowi, Albrechtowi Niedźwiedziowi, Marchię Północną. Ten, prowadząc energiczne kampanie wojenne przeciw tamtejszym plemionom, utworzył Marchię Brandenburską.

Pomocnik Historyczny „Dzieje Niemców” (100186) z dnia 20.09.2021; Dzieje Niemców; s. 76
Oryginalny tytuł tekstu: "Ziemie obiecane"
Reklama