Pomocnik Historyczny

Przypadek Etiopii

Etiopia – wyjątkowe afrykańskie państwo

Hajle Syllasje I, ostatni cesarz Etiopii (do 1974 r.), 1935 r. Hajle Syllasje I, ostatni cesarz Etiopii (do 1974 r.), 1935 r. Forum
Historię Etiopii charakteryzuje ciągłość struktur państwowych, które przez blisko 2 tys. lat łączyły kulturę polityczną świata chrześcijańskiego z elementami właściwymi dla państw afrykańskich.

Państwo w Afryce wyjątkowe? Etiopia jest często postrzegana jako państwo wyjątkowe na tle Afryki. Wiele czynników złożyło się na taki obraz, przede wszystkim fakt, że kultura rządzących w Etiopii mieszkańców Wyżyny Abisyńskiej (obecnie północno-zachodniej części kraju) w dużym stopniu ukształtowała się pod wpływem kontaktów z ludami basenów Morza Czerwonego i Morza Śródziemnego. Ogromne znaczenie miało przyjęcie w IV w. chrześcijaństwa, które do końca XX w. było religią grup uprzywilejowanych w Etiopii – Tygrajczyków i Amharów. Przynależność Etiopskiego Kościoła Ortodoksyjnego do kościołów przedchalcedońskich spowodowała silne powiązania kraju z kulturowym obszarem wschodniego chrześcijaństwa. Dlatego Etiopia była traktowana przede wszystkim jako część chrześcijańskiego Wschodu.

Ponadto naukowe zainteresowanie nią funkcjonowało w ramach semitystyki ze względu na semickie języki, którymi posługiwały się uprzywilejowane grupy, a także na niezwykle ważny dla spójności państwa mit pochodzeniowy, wywodzący etiopskich władców od króla Salomona z Jerozolimy i królowej Saby. Chrześcijańska sztuka Etiopii – zwłaszcza malarstwo na murach kościołów i zdobione miniaturami manuskrypty – była traktowana jako dowód na kulturową odmienność mieszkańców Wyżyny Abisyńskiej od ich afrykańskich sąsiadów. Jak pisał w latach 60. jeden z uznanych specjalistów Jules Leroy, etiopska tradycja artystyczna była postrzegana jako „sztuka bizantyńska w afrykańskiej oprawie” i dodawał: „Pomimo że Etiopczyk mieszka w Afryce, nie jest on Afrykaninem w takim znaczeniu, jak przyjęło się to rozumieć”.

Legendarne spotkanie Makedy, królowej Saby, z Salomonem, prorokiem i władcą Izraela, w Jerozolimie (rezultatem miały być narodziny ich syna Menelika, założyciela etiopskiej dynastii salomońskiej); fragment fresku Piero della Francesca, XV w.Getty ImagesLegendarne spotkanie Makedy, królowej Saby, z Salomonem, prorokiem i władcą Izraela, w Jerozolimie (rezultatem miały być narodziny ich syna Menelika, założyciela etiopskiej dynastii salomońskiej); fragment fresku Piero della Francesca, XV w.

Jedno z wielu wśród różnorodnych? Od pewnego czasu bardzo silne są tendencje, żeby Etiopię traktować po prostu jako jedno z wielu tak różnorodnych państw afrykańskich.

Pomocnik Historyczny „Dzieje Afryki” (100176) z dnia 02.11.2020; Dzieje najnowsze; s. 90
Oryginalny tytuł tekstu: "Przypadek Etiopii"
Reklama