Pomocnik Historyczny

Nowe wiatry

Bałtyk u progu XXI w.

Platforma wiertnicza Baltic Beta polskiej spółki Lotos Petrobaltic, 2010 r. Platforma wiertnicza Baltic Beta polskiej spółki Lotos Petrobaltic, 2010 r. Sebastian Elijasz / KFP
Bałtyk w XXI w.: od morza wewnętrznego UE do regionu strategicznego w polityce mocarstw.
Gdański terminal DTC sfotografowany podczas orkanu Grzegorz, październik 2017 r.Paweł Marcinko/KFP Gdański terminal DTC sfotografowany podczas orkanu Grzegorz, październik 2017 r.

Nadmorskie centra gospodarcze. Układ przestrzenny zlewiska Bałtyku jest obecnie zdominowany przez duże aglomeracje. Nadmorskie centra gospodarczo-społeczne Danii (13 ośrodków z portami pełnomorskimi) i RFN (7) są rozlokowane wzdłuż głównych tras żeglugowych z Morza Północnego, a w przypadku Niemiec zostały doskonale skomunikowane z lądową infrastrukturą transportową. W Szwecji porty są ulokowane wokół czterech miejskich aglomeracji (Malmö – 3 porty, Karlskrona – 2, Sztokholm i Sundsvall – po 4). W rozwiązaniach fińskich 16 portów (rozmieszczonych wzdłuż południowego wybrzeża) jest alternatywą dla lądowego systemu komunikacyjnego.

Estonia ma 5 portów rozmieszczonych wzdłuż wybrzeża (w tym talliński kompleks portowy) oraz 3 usytuowane na wyspach, tworzących wysunięte rubieże państwa. Litwa wykorzystuje 3 porty położone w niewielkiej odległości od siebie, a Łotwa 9, chociaż rolę regionalną odgrywają tylko 3 (Ryga, Widawa i Lipawa). Najważniejsze porty Federacji Rosyjskiej leżą nad zamarzającą Zatoką Fińską (Wyborg, Primorsk, Sankt Petersburg, Ust’Ługa). Te o całorocznej dostępności znajdują się w obwodzie kaliningradzkim.

W specyficznym układzie przestrzennym funkcjonują polskie morskie centra gospodarcze. Są to 4 duże porty rozmieszczone na krańcach państwa (Świnoujście i Szczecin oraz Gdynia i Gdańsk) oraz 7 lokalnych (w tym 5 w środkowej części wybrzeża). Polskie wybrzeże jest jednak wyizolowane z systemu gospodarczego kraju, m.in. ze względu na przebieg tras transportowych. Lokalne społeczności są więc skazane na funkcjonowanie w ramach poszczególnych segmentów gospodarki morskiej, głównie turystyki nadmorskiej, ograniczonego co do skali rybołówstwa i przetwórstwa rybnego oraz energetyki wiatrowej. Tylko w dużych nadbałtyckich aglomeracjach funkcjonują przewozy morskie oraz przemysł okołostoczniowy.

Pomocnik Historyczny „Dzieje wokół Bałtyku” (100168) z dnia 01.06.2020; Wiek XX; s. 126
Oryginalny tytuł tekstu: "Nowe wiatry"
Reklama