Pomocnik Historyczny

We władzy rycerzy zakonnych

Powstanie i historia państwa krzyżackiego

Krzyżackie okręty u wybrzeży Gotlandii; obraz z XIX w. Krzyżackie okręty u wybrzeży Gotlandii; obraz z XIX w. AKG
Decydujący wpływ na historię strefy bałtyckiej w XII i XIII w. wywarły chrystianizacja, krucjaty i kolonizacja. W ich efekcie powstało państwo Zakonu Niemieckiego w Prusach i Inflantach.

Święte wojny. Idea połączenia podboju militarnego z misją chrześcijańską po raz pierwszy została podjęta nad Bałtykiem w 1147 r., gdy na wezwanie papieża Eugeniusza III rycerstwo saskie, wspierane przez krzyżowców z Polski, ruszyło na wyprawę przeciw Słowianom Połabskim zamieszkującym ziemie między dolną Łabą a dolną Odrą. Także władcy Danii od lat 50. XII w. organizowali pod hasłem krucjaty wyprawy na Pomorze. W tym samym czasie idea wojny świętej dotarła do północnych rubieży Bałtyku. W połowie XII w. władca Szwecji rozpoczął podbój Finlandii. Papież Aleksander III w bulli z 1171/72 r. wezwał rycerstwo trzech królestw skandynawskich do krucjaty przeciw Finom i Estom.

Przy końcu XII w. tereny dzisiejszej Łotwy i Estonii zamieszkiwały plemiona bałtyjskie i ugrofińskie. Północną i środkową część kraju aż po dolną Dźwinę oraz wyspy Ozylię i Dagö zajmowały ugrofińskie grupy Estów i Liwów, od których została utworzona łacińska i niemiecka nazwa kraju (Livonia, Livland – stąd, w zniekształconej formie, po polsku Inflanty). Plemiona bałtyjskie mieszkały na południu (Kurowie), nad środkową Dźwiną (Semigalowie i Selonowie) oraz na wschodzie przy granicy z Rusią (Łatgalowie, zwani w języku polskim Łotyszami). Powierzchnia całych Inflant wynosiła 110 tys. km kw., a zaludnienie kraju na przełomie XII/XIII w. oblicza się na ok. 350 tys. osób.

Marek Sobczak/PolitykaPaństwo zakonne

Biskupie władztwo w Inflantach. Początki zainteresowania duńskiego Kościoła organizacją misji wśród Estów są datowane na lata 60. XII w. W latach 80. w akcję na terenach przy ujściu Dźwiny zaangażowali się mnisi z klasztorów północnoniemieckich, augustianie z Segebergu w Holsztynie oraz cystersi z Loccum na terenie arcybiskupstwa bremeńskiego. W 1188 r. papież mianował augustiańskiego mnicha Meinharda pierwszym biskupem Inflant.

Pomocnik Historyczny „Dzieje wokół Bałtyku” (100168) z dnia 01.06.2020; Średniowiecze; s. 28
Oryginalny tytuł tekstu: "We władzy rycerzy zakonnych"
Reklama