Pomocnik Historyczny

Projekt Manhattan

Jak powstała bomba atomowa

Pierwszy błysk eksplozji ładunku nuklearnego, poligon Alamogordo, 16 lipca 1945 r. Pierwszy błysk eksplozji ładunku nuklearnego, poligon Alamogordo, 16 lipca 1945 r. Corbis
Prezydent Harry Truman (1884–1972) triumfował. Atomowy Projekt Manhattan zdał egzamin celująco. Ale jedno powinno było go zaniepokoić. Gdy z nietajonym triumfem i dumą poinformował o tym w Poczdamie Stalina, ten nie zrobił wrażenia zaskoczonego ani poruszonego.
Na finiszu Projektu Manhattan. Pierwsza bomba atomowa na stanowisku testowym na poligonie Alamogordo w stanie Nowy Meksyk, czerwiec 1945 r.Corbis Na finiszu Projektu Manhattan. Pierwsza bomba atomowa na stanowisku testowym na poligonie Alamogordo w stanie Nowy Meksyk, czerwiec 1945 r.

Oddział Uran. Wszystko zaczęło się w Niemczech hitlerowskich, gdy w grudniu 1938 r. prof. Otto Hahn (1879–1968) dokonał rozszczepienia jądra atomowego przez bombardowanie neutronami. Jądra atomu rozpadły się nie tylko wyzwalając przy tym energię, ale i uwalniając dodatkowe neutrony, które w przypadku zaistnienia dostatecznej ilości materiału rozszczepialnego wywołać mogłyby samozachodzącą reakcję łańcuchową. Ludzie nauki w USA, powiadomieni – poprzez współpracowniczkę Hahna prof. Lise Meitner, już z emigracji w Szwecji śledzącej dociekania uczonych w Rzeszy, a także przez fizyka duńskiego Nielsa Bohra – o doniosłości odkrycia, ale i płynących z niego zagrożeniach, mocno się zaniepokoili. Zwłaszcza naukowcy, którzy wyemigrowali z Europy, dobrze wiedzieli, jakie niebezpieczeństwa stworzyć może wykorzystanie przez Hitlera energii jądrowej dla celów militarnych.

Postanowili zaalarmować Biały Dom. Albert Einstein (1879–1955) w liście do prezydenta Roosevelta z 2 sierpnia 1939 r. przedstawił związane z odkryciem Hahna szanse i zagrożenia, zachęcając do wdrożenia własnych dociekań nad spożytkowaniem energii atomowej. List, zrodzony z przemyśleń w gronie uczonych – obok Einsteina byli to Enrico Fermi (1901–54), Leo Szilard (1898–1964), Eugene Paul Wigner (1902–95) oraz Edward Teller (1908–2003) – przekazano do rąk prezydenta przez jego doradcę, wpływowego finansistę Alexandra Sachsa, który wzbogacił argumentację anegdotą o pewnej bitwie przegranej przez Napoleona tylko z tego powodu, że nie usłuchał rad uczonych.

I tryby zaczęły się obracać, najpierw powoli, potem stale przyspieszając. Przy National Research Commitee utworzono oddział Uran. Sypnęły się pieniądze na kadry i tworzenie warsztatów.

Pomocnik Historyczny „Tajemnice końca wojny” (100165) z dnia 04.05.2020; Militaria; s. 31
Oryginalny tytuł tekstu: "Projekt Manhattan"
Reklama