Pomocnik Historyczny

Trójpodział

Spór o śląskie granice

Na fotografii zaznaczono przebieg wytyczanej granicy w Górkach, lata 20. Na fotografii zaznaczono przebieg wytyczanej granicy w Górkach, lata 20. AN
Wytyczenie granic na Śląsku po I wojnie światowej.
Śląska mapa języków.Marek Sobczak/Polityka Śląska mapa języków.

Dolny Śląsk. W chwili zakończenia Wielkiej Wojny bezdyskusyjna była przyszłość jedynie Dolnego Śląska, ze zdecydowaną dominacją ludności niemieckiej i ewangelickiej. Na żadnym etapie przygotowań do konferencji pokojowej w Paryżu nie rozważano oderwania tej części regionu od Niemiec. W wyniku ustaleń traktatu wersalskiego do Polski przyłączono bez plebiscytu jedynie skrawki powiatów górowskiego, sycowskiego i namysłowskiego.

Inaczej było w przypadku przede wszystkim Górnego Śląska oraz Śląska Cieszyńskiego, tym bardziej że po stuleciu industrializacji te dwa okręgi przemysłowe stały się rdzeniem i najbogatszą częścią regionu. W momencie rozpadu wielonarodowych monarchii pod koniec I wojny światowej okazały się niezwykle atrakcyjnymi obszarami dla dwóch nowych państw: Polski i Czechosłowacji. Te kraje wszelkimi dostępnymi środkami toczyły spór między sobą oraz z Niemcami o uzyskanie jak największej części przemysłowych terenów.

Śląsk Cieszyński. Stosunkowo szybko została rozstrzygnięta kwestia Śląska Cieszyńskiego. Utworzona przez Polaków Rada Narodowa Księstwa Cieszyńskiego 30 października 1918 r. proklamowała jego przynależność do Polski. Dzięki jej działaniom całość tej ziemi, poza powiatem rydeckim, znalazła się w polskich rękach. Wówczas utworzona pod egidą rządu w Pradze Krajowa Rada Narodowa dla Śląska (Zemský národní výbor pro Slezsko) wyszła z inicjatywą kompromisowego podziału krainy. Obie rady podpisały 5 listopada 1918 r. umowę o tymczasowym rozgraniczeniu. Po stronie polskiej zostały powiaty cieszyński, bielski oraz całe Zagłębie Karwińskie. Podzielony granicą został powiat frysztacki.

W Pradze uznano takie rozwiązanie za niesprawiedliwe, domagając się dla Czechosłowacji całego Śląska Cieszyńskiego, aż po rzekę Białkę.

Pomocnik Historyczny „Dzieje Śląska” (100153) z dnia 05.08.2019; W stronę Polski; s. 92
Oryginalny tytuł tekstu: "Trójpodział"
Reklama