W młodości suknie francuskie. Wygląd władcy miał znaczenie prestiżowe, więc zamawianie tkanin, szycie na miarę i ubieranie króla stanowiło cały rytuał, którym zajmował się służący zwany szatnym. Oczywiście to, co nosił władca, było wzorem dla poddanych. W XVII w. Polsce obowiązywał strój kontuszowy – symbol obrony wiary i wartości rycerskich. Jan III Sobieski utrwalił go, zmilitaryzował i wtórnie zorientalizował. Jednak zanim zwycięzca spod Wiednia rozmiłował się w czapkach krymskich, kaftanach i broni tureckiej, w młodości był pod silnym urokiem mody zachodniej, szczególnie francuskiej.
Co prawda Jakub Sobieski życzył sobie, by jego synowie Marek i Jan ubierali się po staroświecku, ale podczas studiów w Krakowie i w trakcie grand tour po Europie zdarzało się im „występować w koronkach i kapeluszach à la mousquetaire”, gdyż – jak twierdzi historyk Otto Forst Battaglia – francuski obyczaj stanowił dla młodzieńców „ideał ludzkiej doskonałości”. Sebastian Gawarecki, opiekun Sobieskich, wspomina w diariuszu z podróży, że bracia już w Poznaniu wdziali „suknie francuskie”, a po pobycie w Paryżu tak upodobnili się do żołnierzy Ludwika XIV, że 13 października 1647 r. nie chciano ich wpuścić do angielskiej twierdzy Dover, biorąc za Francuzów. Potem, już jako król Jan III nosił się po sarmacku, ale zdarzało mu się ulegać Marysieńce i zakładać podarowane przez nią francuskie prezenty.
Orientalizujący sarmatyzm. Na dworze w Wilanowie dominował orientalizujący sarmatyzm. Wpływy wschodnie w polskim stroju szlacheckim pojawiły się już w XV w. wraz z tureckimi i perskimi kupcami, którzy przywozili ze sobą kobierce, przetykane złotymi i srebrnymi nićmi jedwabie.