Pomocnik Historyczny

Cesarskie rezydencje

Hofburg, Wiedeń

Ponadsiedemsetletnia siedziba dynastii Habsburgów nosi ślady wielu epok. Ewoluowała od ufortyfikowanej twierdzy (XIII w.) do rozległego asymetrycznego kompleksu, który obecnie zajmuje 240 tys. m kw. Składa się nań 18 pałacowych skrzydeł, 19 dziedzińców oraz 2600 pokoi. Na zlecenie Franciszka Józefa wzniesiono tzw. Nowy Hofburg, według projektu Gottfrieda Sempera i Karla Freiherra von Hasenauera z 1869 r., jako część rozległego założenia. Monumentalną biegnącą po łuku fasadę z białego wapienia, wychodzącą na plac Bohaterów, zdobią złoty dwugłowy orzeł oraz 20 posągów nawiązujących do historii cesarstwa.

Za cesarskim splendorem architektury nie poszły jednak praktyczne udogodnienia. Nie było wodociągu ani łazienek. Stefania Klotylda Koburg, księżniczka belgijska i żona następcy tronu Rudolfa, skarżyła się na warunki sanitarne; ubolewała, nie ma waterklozetów, a kąpać musi się w gumowej wannie polewana wodą z wiadra. Franciszek Józef też nie przepadał za Hofburgiem. Jednak przejawy nowoczesności w swoim otoczeniu znosił jeszcze gorzej. Gdy przy placu św. Michała powstał pozbawiony ornamentów, modernistyczny dom handlowy projektu Adolfa Loosa, cesarz zasłonił okna wychodzące na ten plac i przestał korzystać ze strzeżonego przez cztery posągi Herkulesa wyjścia w skrzydle św. Michała. Skrzydło to, obejmujące m.in. majestatyczną, sięgającą 54 m kopułę, powstało niewiele wcześniej (1893 r.), przebudowane w stylu neobarokowym przez Ferdynanda Kirschnera na podstawie ponadstuletnich rysunków Josepha Emanuela Fischera von Erlacha, syna Johanna Bernharda, cesarskiego architekta doby baroku. Von Erlachowie, ojciec i syn, rozbudowywali Hofburg intensywnie w XVII i XVIII w.

Z najstarszej części gmachu, czyli z dawnej twierdzy (zwanej Alte Burg lub Szwajcarskim Skrzydłem, ponieważ chroniła je Gwardia Szwajcarska), pozostał jedynie rdzeń.

Pomocnik Historyczny „Franciszek Józef I” (100115) z dnia 12.12.2016; Konteksty; s. 88
Reklama