Państwa Europy Wschodniej, które po II wojnie światowej dostały się – w wyniku jałtańskiej ugody Wielkiej Trójki – pod nadzór Związku Sowieckiego, nazywano „krajami demokracji ludowej”; potocznie – demoludami.
Albania.
W listopadzie 1944 r. władzę przejęła Komunistyczna Partia Albanii (od 1948 r. – Albańska Partia Pracy). I sekretarzem (do 1985 r.) był Enver Hodża (Hoxha). W marcu 1946 r. ogłoszono powstanie Ludowej Republiki Albanii. Josip Broz-Tito (patrz niżej) chciał z niej utworzyć republikę jugosłowiańską. Projekt unii w 1948 r. Hodża odrzucił; zacieśnił współpracę z ZSRR (potem z ChRL) i wprowadził dyktaturę.
Bułgaria.
Bułgarska Partia Komunistyczna pod przewodnictwem Georgi Dymitrowa przejęła władzę we wrześniu 1946 r.; zniesiono monarchię i ogłoszono powstanie Bułgarskiej Republiki Ludowej. W 1948 r. resztki partii socjaldemokratycznej włączono do BPK. Dymitrow był I sekretarzem do 1949 r., do 1954 r. Wyłko Czerwenkow, a do 1989 r. Todor Żiwkow.
Czechosłowacja.
Pomimo wygranych przez Komunistyczną Partię Czechosłowacji wyborów w maju 1946 r. zachowano względny pluralizm (funkcję prezydenta w latach 1946–48 pełnił, urzędujący jeszcze przed wojną, Edvard Beneš). W lutym 1948 r. KPCz, z Klementem Gottwaldem na czele, dokonała przewrotu. Ogłoszono powstanie Republiki Czechosłowackiej, zaprowadzono stalinowski terror. Po śmierci Gottwalda w 1953 r. I sekretarzem został Antonín Novotný (do 1968 r.).
Jugosławia.
Po wyeliminowaniu opozycji, w listopadzie 1945 r.