Zdaniem wielu naukowców i filozofów to właśnie język jest tym, co najbardziej odróżnia nas od innych gatunków. Pozwala nam precyzyjnie się komunikować, porządkować myśli i wybiegać nimi w przyszłość i przeszłość. Bez językowej komunikacji nie bylibyśmy w stanie koordynować działań na skalę całego społeczeństwa i zbudować cywilizacji, o czym wiedzieli już autorzy starożytnych mitów o Wieży Babel. W języku wyrażane są normy moralne i prawne. Język to także narzędzie twórcze pozwalające pisarzom i poetom tworzyć i eksplorować światy, które istnieją tylko – a może wcale nie „tylko”? – w wyobraźni twórców i odbiorców.
Język to jednak coś więcej niż słowa. Naukowcy przekonują, że prawa przyrody zapisane są w języku formuł matematycznych, informatycy w językach programowania rozkazują komputerom, tancerze i aktorzy do perfekcji opanowują pantomimę i mowę ciała. Mamy wreszcie języki naturalne uboższe niż nasz, ale pozwalające komunikować się pszczołom, delfinom czy szympansom.
W ramach festiwalowych wykładów i dyskusji (w Muzeum Narodowym w Krakowie oraz w auli Wydziału Prawa i Administracji UJ), spotkań, lekcji dla uczniów i licealistów, warsztatów, koncertów, wystaw, projekcji filmów i działań w przestrzeni publicznej poruszać się będziemy we wszystkich tych wymiarach językowej rzeczywistości.
Gwiazdami-wykładowcami tegorocznego Copernicus Festival będą:
Charles Taylor – filozof z Uniwersytetu McGilla w Montrealu, laureat najbardziej prestiżowych nagród naukowych m.in. Nagrody Berggruena i Nagrody Templetona, w 2016 r. wydał książkę „The Language Animal: The Full Shape of the Human Linguistic Capacity”.
Daniel Everett – antropolog i lingwista, badacz języków plemion Amazonii (zwłaszcza Pirahã), autor światowych bestsellerów poświęconych naturze i ewolucji języka m.in. „Jak powstał język. Historia największego wynalazku ludzkości” i „Język. Narzędzie kultury”.
Elżbieta Tabakowska – lingwistka, anglistka, założycielka Katedry UNESCO do Badań nad Przekładem i Komunikacją Międzykulturową na Uniwersytecie Jagiellońskim, znakomita tłumaczka m.in. książek Normana Daviesa i „Alicji w Krainie Czarów”.
Paul Davies – kosmolog, fizyk, astrobiolog, laureat Nagrody Templetona, zaangażowany w poszukiwania życia pozaziemskiego autor bestsellerowych książek popularnonaukowych m.in. „Milczenia gwiazd”, ekspert BBC i „New York Timesa”.
Jerzy Bralczyk – językoznawca, członek Rady Języka Polskiego, specjalista w zakresie języka mediów, polityki i reklamy, mistrz mowy polskiej, autor wielu książek oraz audycji telewizyjnych i radiowych poświęconych polszczyźnie.
Festiwal zainauguruje 21 maja w Muzeum Narodowym koncert zatytułowany „U Damy”. W jego programie znajdą się kompozycje i pieśni renesansowe z czasów Leonarda da Vinci i utwory wczesnobarokowe. Koncert otworzy kompozycja samego Leonarda, której zapis nutowy znajduje się na jego obrazie „Portret muzyka”. Wystąpią: Sławomir Zubrzycki – budowniczy i wirtuoz zaprojektowanego przez Leonarda instrumentu viola organista oraz Daniel Elgersma – zbierający znakomite recenzje kontratenor z Holandii.
W ramach festiwalu odbędą się również między innymi wernisaż wystawy „Sztuka wystawiania języka” 21 maja w Fundacji Tytano, koncert Łony i Webbera 25 maja w Forum Przestrzenie, wystawa interaktywna „Inventio: Język maszyn” 25 maja w Cricotece oraz projekcje filmów w kinie Mikro. Wstęp na wszystkie wydarzenia festiwalowe będzie darmowy, a wiele z nich będzie transmitowanych w Internecie na www.youtube.com/copernicuscenter (gdzie dostępne są również nagrania z poprzednich edycji).
Więcej na www.facebook.com/copernicusfestival oraz na www.copernicusfestival.com