Jacek Żakowski: – Jak sobie radzi niewidzialna ręka?
Edmund S. Phelps: – Raz lepiej, raz gorzej. Teraz radzi sobie gorzej.
Co z tego wynika?
Trzeba mechanizmy rynkowe korygować bardziej niż zazwyczaj, żeby złagodzić wstrząsy, do których prowadzi źle regulowany rynek.
Tylko łagodzić?
Może: aż łagodzić? Wstrząsy są potężne, więc ich złagodzenie do znośnego poziomu i tak jest ambitnym zadaniem. A przy tym nie jest pewne, jak to należy robić. Nie mamy nawet narzędzi do zbudowania sensownej prognozy. Widzimy kryzys na rynku finansowym. Widzimy stopniowo rosnące bezrobocie. A wzrost gospodarczy utrzymuje się na sensownym poziomie.
Ale spada.
Nie jestem pewien, czy słowo spada dobrze tu pasuje. Może by należało powiedzieć, że wzrost wraca na jakąś niższą ścieżkę. Zwłaszcza w Ameryce jest to prawdopodobne, bo nasza stopa wzrostu została napompowana najpierw przez boom internetowy, a potem przez sztucznie nakręcany, podsycany łatwym i tanim kredytem sektor mieszkaniowy. To się musiało skończyć i być może właśnie się kończy. Faza niskiego wzrostu to dla Ameryki nie jest katastrofa, ale trzeba zacząć inaczej myśleć o roli regulacyjnej rządu. Nie mam wątpliwości, że czeka nas poważna debata w tej sprawie, bo przez dłuższy czas możemy mieć do czynienia z gospodarką tworzącą bezrobocie na poziomie 6–7 proc.
To jeszcze nie jest żaden wielki kryzys.
Jeżeli chce pan używać słowa kryzys, to powiedziałbym, że będzie on raczej długotrwały niż bardzo głęboki. To nie będzie kryzys jak w latach 20. XX w., bo rządy są dziś zdeterminowane, żeby interweniować.
Czego dowodzą nacjonalizacje dwóch wielkich banków hipotecznych i pompowanie gigantycznych pieniędzy do kolejnych instytucji finansowych w Ameryce, uchodzącej za królestwo wolnego rynku.