Pierwszą rozmowę telefoniczną w sieci GSM przeprowadził 1 lipca 1991 r. premier Finlandii Harri Holkeri. Operatorem była fińska Radiolinja, pracująca na sprzęcie Nokii. Prawdziwy rozwój GSM rozpoczął się jednak z półrocznym poślizgiem, w 1992 r., kiedy Nokia i szwedzki Ericsson dostarczyły na rynek przenośne telefony. „International Herald Tribune” w wydaniu z 8 października 1991 r. pisał, że ruszył najbardziej dalekosiężny europejski projekt technologiczny. Zgodnie z ówczesnymi szacunkami Komisji Europejskiej z GSM do końca dekady miało korzystać 18 mln użytkowników, a usługi przynosić 30 mld dol. obrotu. W istocie do końca 2000 r. liczba osób korzystających z telefonii komórkowej zbliżyła się do 500 mln, w 2007 r. osiągnie 3 mld. Europejska gospodarka zarabia na GSM ponad 500 mld euro rocznie.
Stara historia
Telefonia bezprzewodowa jest wynalazkiem dosyć wiekowym, bo pierwsze takie próby prowadzono już przed II wojną światową. Z radiotelefonu mogli np. korzystać już od 1926 r. pasażerowie pociągu pasażerskiego Berlin–Hamburg. Rozwiązania te nie miały jednak nic wspólnego z dzisiejszymi telefonami komórkowymi. Przełom nastąpił, gdy w 1947 r. D.H. Ring i W. Rae Young z Bell Laboratories zaproponowali nowy sposób transmisji sygnału w sieci, którą podzielili na elementarne komórki o kształcie sześciokątnym. Taka struktura plastra miodu jest wykorzystywana do dziś przy projektowaniu sieci telefonii komórkowej.
W 1947 r. brakowało jednak jeszcze odpowiedniej elektroniki, by uczynić z projektów laboratoryjnych ofertę handlową. Pierwszym komercyjnym, w pełni automatycznym, telefonem przenośnym było urządzenie Ericssona wprowadzone do użytku w Szwecji 25 kwietnia 1956 r. Był to tzw. system generacji 0, kiedy jeszcze trudno było mówić o jakiejkolwiek standaryzacji i operatorzy telekomunikacyjni wraz z producentami sprzętu opracowywali własne systemy łączności bezprzewodowej.