Notatka
dot. filmu A. Wajdy „Człowiek z żelaza”
Film obserwowano pod kątem jego odbioru przez funkcjonariuszy Milicji Obywatelskiej i Służby Bezpieczeństwa. Odbiór ten z pewnością będzie negatywny, na co składają się m.in. następujące sekwencje filmu:
1.
Szereg scen ukazuje przykłady niepraworządnych działań funkcjonariuszy MO i SB. Np.:
– maltretowanie ludzi niewinnych przy pomocy pałek i w miejscach zamkniętych;
– przetrzymywanie w aresztach milicyjnych osób w stosunku do których funkcjonariusze są przekonani, że nie będzie podstaw do skierowania ich spraw na drogę postępowania karnego lub karno-administracyjnego;
– liczne przykłady pobić obywateli. Sugeruje to m.in. plaster na skroni Tomczyka po odbyciu kary pozbawienia wolności, scena przeszukania mieszkania Tomczyka i znokautowanie go łokciem przez funkcjonariusza SB (nota bene scena ta przypomina filmowe rewizje dokonywane przez gestapo).
2.
Mija się z prawdą przypisywanie MO faktu zastrzelenia Birkuta w grudniu 1970 r. na moście. (Chodzi o bohatera filmu „Człowiek z marmuru” Andrzeja Wajdy – przyp. red.)
3.
Negatywnie będzie odbierana scena z pogrzebu ofiary grudnia 1970 r. – pochód żałobny i cynicznie prowadzona obserwacja z radiowozu MO.
4.
Publiczność będzie reagowała śmiechem, kiedy Birkut zamiast za kolportaż ulotek zostaje ukarany przez kolegium ds. wykroczeń za zaśmiecanie miasta.
5. Scena z manekinem odbierana będzie zapewne przez widzów jako akt systematycznego przygotowywania funkcjonariuszy MO i SB do rozprawy ze społeczeństwem. Dodać warto, że ćwiczenia z pałką milicyjną na manekinach mają miejsce w czasie strajku sierpniowego.