Archiwum Polityki

W wannie historii

[warto mieć w biblioteczce]

Stefan Chwin, Krystyna Lars: Wspólna kąpiel. Biblioteka Tytułu. Gdańsk 2001, s. 50

Wiele tu z pozoru intryguje erotycznymi skojarzeniami. „Wspólna kąpiel” – taki tytuł tomu – małżeńskiej spółki autorskiej (Krystyny i Stefana Chwinów) oraz to fenomenalnie smakowite zdjęcie obojga szanowanych twórców pochodzące z czasów hippisowskich (Stefan Chwin przypomina nieco Rasputina!). Czy trzeba czegoś więcej, by poruszyć wyobraźnię? Ale nic z tego. Ta książka to zbiór wariacji historycznych, prozą poetycką (przetykaną od czasu do czasu nielicznymi wierszami) pisana. Ten zbiór fantasmagorycznych emblematów postaci historycznych sportretowanych w alternatywnych wersjach życiorysowych kompletowano przez dwadzieścia lat (1980–2000). Kogóż tu nie ma?! Norwid jako urzędnik kolei warszawsko-wiedeńskiej, Żeromski odbierający Nagrodę Nobla, gen. Jaruzelski wysłuchujący telefonicznych meldunków z frontu polsko-rosyjskiego (po wkroczeniu wojsk radzieckich do Polski w 1981 r.), Maksymilian Kolbe, któremu odmówiono wejścia do bunkra głodowego, czterdziestoletni Rafał Wojaczek zabłąkany w izbie przyjęć pogotowia ratunkowego… Możliwe wersje biografii, wymyślone wersje historii – jakby z jakiejś opowieści w stylu political fiction. Ale nie o zwykły żart tu idzie. Co by było, gdyby – pytają autorzy i rysują pełne ciepła, odmienne od rzeczywistych, portrety znanych postaci w zupełnie niespodziewanych ujęciach, dekoracjach historycznych, okolicznościach. Ta alternatywna kąpiel w wannie dziejów to niezwykłe ćwiczenie z wyobraźni. Refleksyjne, pełne emocji, a wreszcie metaforycznych ujęć. Groza, humor, oszałamiające skojarzenia – to walory tej doprawdy wyjątkowej na naszym rynku książki. Do zadumy, do prawdziwie głębokiej refleksji.

Polityka 15.2001 (2293) z dnia 14.04.2001; Kultura; s. 70
Reklama