Ze złożonych w gniazdach jajek po krótszym lub dłuższym wysiadywaniu wykluwają się pisklęta – ptasie dzieci. Przygotowania rozpoczęły się już dobę – dwie wcześniej. Pisklę, niemal już ukształtowane, zgrubieniem na końcu dzioba (tzw. guzem lub gwoździkiem) przebiło błonę komory powietrznej jaja i zaczęło oddychać płucami. Wkrótce naruszy skorupkę (fot. 1). Znakiem tych przemian są dochodzące z wewnątrz popiskiwania. Rodzice odpowiadają, następuje wzajemne poznanie barwy głosów w rodzinie.
Wysiadujący rodzice są zaaferowani, rzadko schodzą z gniazda, ciągle coś majstrują przy jajach. Nim skorupka ostatecznie pęknie, pisklę wchłania wody owodniowe i resztki żółtka (zapasów tych wystarcza jeszcze na dzień, dwa po wykluciu) i drogą praprzodków przenosi się z otoczenia wodnego do lądowego.
Wreszcie, u ptaków dziennych rano, u nocnych wieczorem,
pisklęta wydostają się na świat. Są mokre od resztek owodni i niezdarne. W cieple rodzicielskim szybko obsychają i rozpoczynają dwa różne dzieciństwa, właściwe ptakom zagniazdownikom (fot. 2) bądź gniazdownikom (fot. 3).
Dzieci zagniazdowników to np. te żółte ptasie kuleczki z wielkanocnych kartek i figurynek – kurczęta i kaczęta, a także czajki, mewy, perkozy, żurawie. Są ruchliwe, z mocnymi nogami, otwartymi oczyma, pokryte puchem i z niemal wykształconą termoregulacją. Gdy co pewien czas stare zasiada na nich, to nie tyle dla ogrzania, co dla namaszczenia puchu pudrem lub tłuszczem (fot. 4) nadającym izolacyjną puszystość oraz nieprzemakalność (dlatego brzegi stawów z kaczętami, np. parkowe (fot. 5), nie mogą być ocembrowane – inaczej małe zginą z przemoczenia!). Poza łącznością akustyczną (pocztą głosową) utrwalają sobie obraz opiekuna, za którym będą podążały nieraz przez długie miesiące.