Danuta Berlińska, socjolog z Instytutu Śląskiego w Opolu i doradca wojewody ds. mniejszości niemieckiej, mówi, że nie było ostatnio konfliktów etnicznych na narodowościowym styku: - W Kotlarni ludzie boją się wprowadzania do szkoły niemieckiego jako języka ojczystego, ale lęk rodziców wynika z nieznajomości przepisów. Nie rodzi to jeszcze obowiązku uczenia się go przez wszystkie dzieci.
Józef Herda z Komitetu Obrony Szkoły mówi, że jako ojciec nie ma nic przeciwko temu, aby jego dzieci uczyły się niemieckiego: - Tylko to ma być język dodatkowy, a nie ojczysty. Nie życzę sobie, aby dziecko po powrocie ze szkoły zwracało się do mnie per vater.
Bierawa to gmina przemysłowo-rolnicza; zasobna. Trzy czwarte z ponad 8 tys. mieszkańców to autochtoni. Mówią o sobie, że są Ślązakami-Niemcami. Tutaj powstała pierwsza na Opolszczyźnie szkoła dwujęzyczna. W poprzedniej kadencji gminni radni jako pierwsi w Polsce zaczęli domagać się wprowadzenia nazw dwujęzycznych. W ostatnich wyborach samorządowych Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Niemców na Śląsku Opolskim zdobyło 15 mandatów w 20-osobowej radzie. Wójtem został Henryk Chromik, z mniejszości, zastępcą Ryszard Gołębowski, który w te strony przyjechał spod Sieradza:
- Żyjemy tutaj w zgodzie i doprawdy nie rozumiem niepokojów mieszkańców Kotlarni - ocenia Gołębowski.
Poszło o szkoły. Z przyczyn ekonomicznych (50 proc. budżetu gminy idzie na oświatę), demograficznych (coraz mniej uczniów) i ustawowych (reforma szkolnictwa) radni postanowili, że podstawówka w Kotlarni stanie się filią (z klasami I-III) oddalonej o 4 km szkoły w Starej Kuźni. W Kotlarni, Bierawie i Solarni rodzice powołali Komitet Obrony Szkół. W samej Kotlarni jednak inicjatywa przekształciła się w "komitet obrony polskości".
Podstawówka w Kotlarni - wsi liczącej blisko 900 mieszkańców (w 95 proc.