Zapamiętana. W najstarszych polskich annałach, w których kobiety konsekwentnie spychano na margines (według szacunków Marzeny Matli dotyczyło ich nie więcej niż 3 proc. wszystkich zapisków rocznikarskich!), Dobrawa (ok. 930–977) występowała zawsze i to z imienia. Z jeszcze większą atencją pierwszą historyczną władczynię Polski traktowali autorzy kronik. Dla nich to właśnie ona, a nie jej mąż, była postacią autentycznie ciekawą, aktywną i wyjątkowo skuteczną. Bez niej, jak stwierdził ostatnio chociażby Grzegorz Pac, w ogóle nie dałoby się opowiedzieć o początkach kraju i dynastii. Zarówno w oczach Galla Anonima, jak i niemieckiego biskupa Thietmara główną zasługą Mieszka było poślubienie Dobrawy. A w efekcie – chrystianizacja państwa.
Misjonarka? Prowadzone w ostatnich latach badania nad chrystianizacyjną rolą kobiet z rodzin panujących skłaniają do dużo poważniejszego niż dotąd potraktowania tych relacji. Hierarchia średniowiecznego Kościoła oczekiwała od kobiet wychodzących za pogan lub heretyków, że swoje życie poświęcą nawracaniu mężów. Zachowały się konkretne instrukcje i napomnienia, wychodzące spod ręki arcybiskupów, a nawet papieża Grzegorza I. Księżne i królowe naprawdę szerzyły chrześcijaństwo, a przynajmniej podejmowały w tym kierunku usilne próby.
Dobrawa miała wszelkie predyspozycje ku temu, by skłonić Mieszka do chrztu. W 965 r. to ona występowała z pozycji siły. Była córką Bolesława Okrutnego – wpływowego władcy Czech. W połowie X w. państwo Przemyślidów obejmowało ziemie Kotliny Czeskiej, Śląska i Małopolski. Podstawę czeskiej fortuny stanowił zakrojony na olbrzymią skalę handel żywym towarem.